تجربه‌ زیستۀ معلمان دوره ابتدایی در مورد چالشهای تدریس به زبان فارسی در مناطق دوزبانه

دکتر مصطفی قادری* دکتر کیوان بلندهمتان، فاطمه هواس بیگی، سمیرا بابکانی

هدف تحقیق حاضر شناسایی چالشهای تدریس به زبان فارسی در مناطق دوزبانه از دیدگاه معلمان دوره ابتدایی در سال تحصیلی 93-1392 بوده است.

چکیده
هدف تحقیق حاضر شناسایی چالشهای تدریس به زبان فارسی در مناطق دوزبانه از دیدگاه معلمان دوره ابتدایی در سال تحصیلی 93-1392 بوده است. روش تحقیق کیفی بوده و از پژوهش روایی برای استخراج تجربه‌های عمیق معلمان در مورد مشکلات تدریس به زبان فارسی استفاده شده است. روایتهای گرد‌آوری‌شده از طریق کدگذاری باز تحلیل شده اند. به منظور مصاحبه تعداد 31 معلم(14 مرد/17 زن)که سن آنها 28 تا 43 سال و سابقه خدمت آنها 5 تا 29 سال بود، با روش اشباع نظری و به شکل هدفمند از ناحیه یک شهر سنندج انتخاب شدند. آنان دارای تجربه‌هایی درزمینۀ مشکلات زبانی تدریس در دوره ابتدایی بودند. یافته‌ها نشان دادند که معلمان ضمن تدریس به زبان فارسی با چالشهای گوناگون روبه­‌رو هستند و کتابهای درسی مشکل اساسی دارند و آن پرداختن به زبان معیار و بی‌توجهی به زبان و گویشهای محلی است که تنوع آنها در کشور ما بسیار زیاد است. این امر سبب سردرگمی دانش آموزان در تطابق زبان خود با زبانی است که تاکنون آن را به کار نبرده‌اند. دانش آموزان مطالب کتاب را به‌خوبی درک نمی‌کنند و در فهمیدن و به کار بردن آنها دچار مشکل می‌شوند. نتایج تحقیق نشان داد که باید توجه بیشتری به زبانها و گویشهای محلی و بومی بشود، زیرا تلفیق زبان معیار و رسمی با زبانهای بومی نه‌تنها از ارزش و عمق یادگیری زبان رسمی نمی‌کاهد بلکه موجب تلفیق و یادگیری هر دو نوع زبان رسمی و غیررسمی می‌شود. توجه به نتایج تحقیق حاضر در تدوین کتابهای درسی و نیز برنامه درسی تربیت‌معلم مفید خواهد بود.