چرا بررسی علایق شغلی دانش‌آموزان اهمیت دارد؟

آرش محرمی و دکتر ابوالفضل کرمی

هنجاریابی مقیاس ترجیح شغلی آماپاتی و پل

در عصر حاضر، نمی‌توان منکر این واقعیت شد که شغل یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری شخصیت اجتماعی و هویت فرد است. معمولاً وقتی پرسیده می‌شود آن شخص کیست؟ پاسخ می‌شنویم که، برای مثال: یک کارگر است؛ یک پزشک است؛ یک معلم است؛ یک راننده است؛ یک هنرمند است؛... همین کار اطلاعات زیادی در مورد شخصیت یک فرد به دیگران می‌دهد. از این روست که تصمیم‌گیری‌های تحصیلی ـ شغلی از اهمیت خاصی برخوردارند.

 

پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی و تعیین عوامل سازنده مقیاس ترجیح شغلی آچالا آماپاتی و ماری پل انجام گردید تا ابزاری جهت سنجش ترجیحات شغلی دانش آموزان سال اول دبیرستان به دست آید. برای این منظور از بین جامعه آماری که کلیه دانش آموزان سال اول متوسطه استان زنجان در سال تحصیلی ۸۹ ـ ۸۸ بودند. تعداد ۴۹۴ نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس ترجیح شغلی آماپاتی و پل در مورد آن ها اجرا شد. تعداد سؤالهای این مقیاس ۱۷۶ عنوان شغل بود که البته با توجه به بار فرهنگی سه عنوان از مشاغل مقیاس حذف گردید و مقیاس ۱۷۳ سؤالی اجرا گردید. ضریب پایایی با روش آلفای کرونباخ برای این مقیاس محاسبه شد که برای کل مقیاس ۸۳۳/۰ به دست آمد. آلفای کرونباخ برای مقوله های ۳۰ گانه بین ۷۳۶/۰ و ۹۰/۰ به دست آمد که از نظر آماری معنادار است. برای بررسی روایی از روایی محتوایی، روایی ملاکی و روایی سازه استفاده شد. برای بررسی روایی محتوایی از نظر صاحبنظران و متخصصان روانشناسی و مشاوره استفاده گردید، در مورد روایی ملاکی نیز رابطه آن با رغبت سنج هالند بررسی شد و رابطه معنادار به دست آمد و برای تعیین روایی سازه نیز از تحلیل عاملی استفاده شد. برای اطمینان نسبت به کفایت نمونه برداری و صفر نبودن همبستگی داده ها، آزمون KMO محاسبه شد، که برابر با ۹۴۷/۰ و آزمون بارتلت نیز معنادار شد. لذا اجرای تحلیل عاملی مناسب دیده شد و مورد استفاده قرار گرفت. در پایان مشخص گردید که بین ترجیحات شغلی دختران و پسران در مشاغلی مثل پزشکی و مهندسی تفاوت معناداری وجود ندارد و در بسیاری از مشاغل از جمله مشاغل خدماتی و حمل و نقل و هنری تفاوت معنادار بود.

دانلود